อะไรคือ “Industry 5.0” ปฏิวัติการเปลี่ยนผ่านสู่อุตสาหกรรมที่ยั่งยืน โดยมีมนุษย์เป็นศูนย์กลาง และมีความยืดหยุ่น ได้อย่างไร

แนวคิดของ Industry 5.0 หรือ อุตสาหกรรม 5.0 เป็นคำศัพท์ล่าสุดที่สหภาพยุโรปกล่าวถึง “การเปลี่ยนผ่านสู่อุตสาหกรรมที่ยั่งยืน มีมนุษย์เป็นศูนย์กลาง และมีความยืดหยุ่น” การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมให้ความสำคัญกับมนุษย์เป็นศูนย์กลางเสมอ อย่างไรก็ตาม อนาคตระยะกลางของการผลิตไม่ใช่อนาคตที่มนุษย์จะสูญหายไปจากกระบวนการ

วิวัฒนาการของ Industry

• Industry 1.0 ปฏิวัติการผลิตด้วยเครื่องจักร (เครื่องจักรไอน้ำ)
• Industry 2.0 ทำลายพลังของช่างฝีมือ ด้วยการปรับใช้ระบบไฟฟ้าและสายพานลำเลียงในการผลิตเพื่อการผลิตจำนวนมาก
• Industry 3.0 เริ่มเข้ามาแทนที่กล้ามเนื้อของมนุษย์ ด้วยหุ่นยนต์เข้ามาทำให้กระบวนการผลิตเป็นอัตโนมัติ
• Industry 4.0 เริ่มที่จะขยายสมองของมนุษย์ ด้วย IoT เทคโนโลยีเชิงวิเคราะห์ข้อมูล การประมวลผลแบบคลาวด์ ข้อมูลขนาดใหญ่ และการเชื่อมต่อเครือข่ายในเครื่องจักร
• Industry 5.0 มนุษย์เป็นศูนย์กลาง มุ่งเน้นความยั่งยืน และมีความยืดหยุ่น

Industry 5.0 : Virtual Factory & Industrial Metaverse

Industry 5.0 (อุตสาหกรรม 5.0) หรือที่เรียกว่าการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 5 สะท้อนให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงจุดมุ่งเน้นจากแนวทางทางเศรษฐกิจไปสู่การมุ่งเน้นที่คุณค่าทางสังคมและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ถือเป็นยุคใหม่ของการพัฒนาอุตสาหกรรมที่มนุษย์ทำงานร่วมกับเทคโนโลยีขั้นสูงและหุ่นยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วย AI เพื่อปรับปรุงกระบวนการทำงาน

อุตสาหกรรม 5.0 ครอบคลุมกระบวนการมากมาย ไม่ใช่แค่การผลิต และเปิดใช้งานโดยการพัฒนาด้าน IT รวมถึงปัญญาประดิษฐ์ ระบบอัตโนมัติ ข้อมูล IoT การเรียนรู้ของเครื่องจักร และการจำลองเสมือน

ความแตกต่างที่สำคัญที่สุดกับอุตสาหกรรม 4.0 คือการทำให้มนุษย์เป็นศูนย์กลาง สร้างความยืดหยุ่น มีความเป็นอยู่ที่ดียิ่งขึ้น ซึ่งเป็นหัวใจของกระบวนการผลิตที่นำพาความเจริญรุ่งเรืองและการเติบโตอย่างยั่งยืน

Society 5.0 และ Industry 5.0 มีความสัมพันธ์กัน

แนวคิดของ Society 5.0 และ Industry 5.0 มีความสัมพันธ์กัน ทั้งสองอ้างถึงการเปลี่ยนแปลงพื้นฐานในสังคมและเศรษฐกิจไปสู่กระบวนทัศน์ใหม่

Society 5.0 หรือ สังคม 5.0 พยายามที่จะสร้างสมดุลระหว่างการพัฒนาเศรษฐกิจกับการแก้ไขปัญหาทางสังคมและสิ่งแวดล้อม ไม่ได้จำกัดอยู่เพียงภาคการผลิต แต่จัดการกับความท้าทายทางสังคมที่ใหญ่ขึ้นโดยอาศัยการบูรณาการพื้นที่ทางกายภาพและเสมือนจริงเข้าด้วยกัน

Society 5.0 เป็นสังคมที่มุ่งเน้นเทคโนโลยีไอทีขั้นสูง IoT หุ่นยนต์ ปัญญาประดิษฐ์ และความเป็นจริง ซึ่งจะถูกนำมาใช้อย่างแข็งขันในชีวิตประจำวันทั้งด้าน อุตสาหกรรม การดูแลสุขภาพ และกิจกรรมอื่น ๆ เพื่อความได้เปรียบทางเศรษฐกิจ และความสะดวกสบายของพลเมืองในชุมชนหรือสังคม

แนวคิดแบบเรียบง่าย คือ เพื่อบรรลุสภาพแวดล้อมเสมือนจริงและการเป็นตัวแทนของโลกแห่งความเป็นจริง จะช่วยให้มนุษย์สามารถสร้างกระบวนทัศน์และค่านิยมหลักใหม่ในองค์กรได้ ในการมุ่งสู่อุตสาหกรรม 5.0 คือการสร้างแบบจำลองโลกแห่งความเป็นจริงโดยใช้ Digital Twin และใช้ประโยชน์จากความเป็นไปได้ที่ไม่สิ้นสุด

ด้านเทคโนโลยี

อุตสาหกรรม 5.0 เป็นแนวคิดที่จะก้าวข้ามการมุ่งเน้นแบบดั้งเดิมที่ต้องการมุ่งไปที่การเติบโตโดยอาศัยเทคโนโลยีและเศรษฐกิจของแบบจำลองทางเศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วยสารสกัด การผลิต และการบริโภคที่มีอยู่ ไปสู่มุมมองการเติบโตที่เปลี่ยนแปลงได้มากขึ้น ซึ่งมุ่งเน้นไปที่ความก้าวหน้าของมนุษย์และความเป็นอยู่ที่ดีบนพื้นฐานการลดและเปลี่ยนการบริโภคไปสู่รูปแบบใหม่ของการสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจที่ยั่งยืน หมุนเวียน และฟื้นฟู และความเจริญรุ่งเรืองที่เท่าเทียมกัน

ในความเป็นจริง อุตสาหกรรม 5.0 วางแนวปฏิบัติ อุตสาหกรรม 4.0 ไว้ในบริบทที่กว้างกว่า โดยให้วัตถุประสงค์ในการปฏิรูปและกำหนดทิศทางในการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีของการผลิตภาคอุตสาหกรรม

อุตสาหกรรม 5.0 ไม่เป็นการต่อยอดหรือความต่อเนื่องตามลำดับเวลาหรือเป็นทางเลือกแทนกระบวนทัศน์ของอุตสาหกรรม 4.0 ที่มีอยู่ แต่เป็นแนวทางในการวางกรอบว่าอุตสาหกรรมและแนวโน้มและความต้องการของสังคมที่เกิดขึ้นใหม่จะอยู่ร่วมกันและสอดคล้องกันอย่างไร ด้วยเหตุนี้ Industry 5.0 หรือ อุตสาหกรรม 5.0 จึงช่วยเสริมและขยายคุณสมบัติของ Industry 4.0 ในขณะเดียวกันก็ปรับให้สอดคล้องกับความต้องการใหม่

บทสรุป

Industry 5.0 เป็นแนวคิดที่จะรวมเทคโนโลยีใหม่ ๆ เข้าด้วยกัน เช่น AI, การเรียนรู้ของเครื่องจักร และการวิเคราะห์เชิงคาดการณ์ เพื่อขยายการใช้ Digital Twins ให้เกินกว่าการใช้งานที่ตั้งใจไว้ตั้งแต่แรก แต่จะสามารถคาดการณ์และสร้างสรรค์ได้อย่างแม่นยำและมองการณ์ไกลมากขึ้น หรือเป็นกุญแจสู่ความสำเร็จของ metaverse ผสานเข้ากับ Digital Twins ในการขยายไปสู่อาคาร โรงงาน เมือง ผู้คน และกระบวนการต่าง ๆ เทคโนโลยีนี้จะสามารถนำสภาพแวดล้อมในโลกแห่งความเป็นจริงมาสู่โลกเสมือนจริงได้ นี่คือ แนวทางและแนวคิดของ Industry 5.0 และมีความสัมพันธ์ที่สอดคล้องกับ Society 5.0 โดยมีมนุษย์เป็นศูนย์กลาง

ที่มา : https://en.wikipedia.org/wiki/Fourth_Industrial_Revolution และ https://www.forrester.com/blogs/industry-5-0-no-thanks/ และ https://research-and-innovation.ec.europa.eu/research-area/industrial-research-and-innovation/industry-50_en